31 Ocak 2012 Salı

DERHEQA WANDIŞA ANTOLOJÎYÊ HÎKAYANÊ KIRMANCKÎ DE (Amedekerdox:Munzur Çem)-Evdila Qasan


Munzur Çem


      DERHEQA WANDIŞA ANTOLOJÎYÊ HÎKAYANÊ KIRMANCKÎ DE

 Parr Eğitim-Sen de semedê “Rojê çîroka dinyaye” kombiyayişêke hamebi hedirnaya. Raya ewile ez wera de ena pirtûke hesiyaya. Pey ra niştoxêke kirmanc ena pirtûke min rê diyarî kerde, semeda ena pirtûke ey ra zaf sipas kena.
Dima ra  min pirtûke wande. Miyanê antolojî de yewendes meseley ca gêne. Wayirê enê meseleyan Huseyîn Karakaş (xewf, wayirê hêniyê mamedî), J.Îhsan Espar (Derdê Dewrêşî), Malmîsanij (engişta Kejê; sey meselaya ewil yena pejirnayiş), Mehmet Uzun (Yelge), Munzur Çem (Vengê birrî, Tersê Memî ), Roşan Lezgîn (Xozî biyê zafî, Rem) û Serdar Roşan (Gozêre, Bircanê Diyarbekirî ra mektubêke) yê.
Ena Antolojî hetê Munzur Çem ra hameya hedirnayiş û 1996 de weşanxaneya Sida çap biya.
Gama min pirtûke wande, çiyo ke tewr bala min ante, veciyayîşe wêjeya kirmanckî senîwa  biyo û senîwa vila biyo. Eke  ma mewludê gorbihişt Mela Ehmedê Xasî nêhesibnê se, raya ewil meseleya Malmîsanij “Engişta Kejê “ reyde ewil maya xo ra biyo, pey ra şiyo Ewrupa geşebeyişê xo domnayo. Meseleya ewilên goreyê min zaf giring a. Çimkî cayê biyere mesela Pîrane yo. Pîrane zî semeda kurdan cayêke zaf giring o. Sey ke tarîx Şeyh Seîd ra naşt rayna di wera de biziviro, kokê xo biveyno. Ez sey Şikledayoxê Oris Osip Brîk nêvana ke “Pûşkîn nêbînî zî  Yevgîn Onyegîn hameyinî nûştiş. Labelê gama kê bala xo danê, karo ke Malmîsanij kerdo, karêke zaf fîraz yo. Eke rojêke kirmanckî sey zaravayêke xo talûke ra bifilitno, ez vana ke, bi bedeldayişê engişta  Kejê   reyde  xo bixelisno. Kê vanê qey aye êş, zilm û tehdaya serdestan reyde şarê ma xo hesiyayo, xoverdeyê û veynayîşê ey zîl dayo. Gama ke kesayêya Kejê fikiryênê hêvîyê xelasbiyeyîşî çirûskênê.
Rayêreke ey dayo şarê xo verî ra embazanê ey bînan zî domnayo. Sey way û birayan yewendes hebiy meseley kom biyê xoverdayîşê zaravaya kirmanckî danê. Huseyîn Karakaş şerro bêtar xoza û şare xo nîşan dayo, xewf miyanê hêşê Fîdane reyde waşto ke wandoxanê xo bido hiweyeyiş. Îhsan Espar  nêweş kewtişê Zînê reyde binvîrê carmêdî û kesayeyê karmendêke kerdo belayê serê ey. Mehmet Uzunî ra ciwiyayîş çiyêke taybetî yo, vano kefweşê tewr hewlên di gedeyêy de limênaye ya. Munzur Çem xoza sey leteyêke fikirîya yo semeda ke teyr û tilûran zilmî ra bifilitno rayfistin kerdo înan duştê dişmin ra kerdo yew hêz, waşto wa xo eno şerr ra bifilitnê, rayna fikiriyayo ke vato mêrdim rayîrê xo ganî o bi xo biveyno, aye wexte tersê kesayeyanê xo zî remneno. Roşan Lezgîn encamê şerr û zilmî yew bi yew rêze kerdo, şiyişî dima ra hêst û vîrameyayîşê xo hamîn kerdo. Serdar Roşan maneyê xo dayo dara Gozere miyanberê çend nifşan şiyo hameyo ma verî de tecribeyê ciwiyayîşî rokerdê ma ra waşto ke hêviyanê xo meterkinê rojêke ma bi helikopterêke reyde  asmênî Diyarbekirî de bigêrê û ma ke cejn û roşanan temaşe bikerê.
 Eke bindestêya şarêke bireso çend seserran aye wexte wêjeyê ey zî her tim zilm û tehdayê cayêke muhîm gêno. Xora  xo dûrfistişê wêje zî  çiyêke asayî niyo. Xoverdayişê xozayî aye yo ke kê bi wel û herra zilm reyde xo newe ra awan bikê. Ena pirtûke de çiyêke ensarên esto. Hêvîya min ayê ya ke heme wandoxê kurdî rojêke ena pirtûke biherênê û biwanê .

Evdila Qasan

Munzur Çem,
 Antolojîyê Hîkayanê Kirmanckî (Zazakî),
 Weqfa Kurdî ya Kulturî Li Stockholmê, 
Stockholm 2005, 
158 rîpelî



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder